Alles is voorzien en toch wordt er vrijheid van keuze gegeven.

Pirkei Avot 3, 19.

Rabbijn Akiva placht te zeggen: “Alles is voorzien en toch wordt er vrijheid van keuze gegeven”

De Tashbatz legt uit dat hoewel ieder mens is geschapen met specifieke eigenschappen en neigingen, het aan ieder van ons is om te beslissen hoe hij die inherente neigingen gaat kanaliseren. Chazal beweert (Sjabbat 156a) dat iemand die geboren is tijdens de heerschappij van de Mazal van Maadim onveranderlijk bloed zal vergieten. Toch is het aan ieder om te beslissen hoe hij die neiging wil sturen. Hij kan ervoor kiezen om een ​​mohel, een shochet, een aderlater of een moordenaar te worden. Dus hoewel voorzien is dat zo’n persoon bloed zal vergieten, heeft hij niettemin de vrijheid om te beslissen onder welke omstandigheden hij dat zal doen.

Rav Wolbe legt uit (Alei Shur vol. II p. 40) dat de opties die de Gemara noemt voor het kanaliseren van iemands neigingen het scala aan mogelijke activiteiten omvat. Een mohel is betrokken bij een van de meest verheven mitswot, terwijl de moordenaar zichzelf verontreinigt met een zeer afschuwelijke misdaad.

In dezelfde geest schrijft de Rambam (Pirkei Hatzlacha) dat iemand die zichzelf wil perfectioneren een niveau kan bereiken dat dicht bij het niveau van Moshe Rabbeinoe ligt, en iemand die denkt tekortkomingen te hebben, kan een niveau bereiken dat dicht bij het niveau van Yeravom ben Nevat ligt. (een koning van Yehudah die afgodenaanbidding verspreidde onder de Joodse Natie). De mens heeft keuzevrijheid die hem op het hoogste of laagste spirituele niveau kan brengen. Maar spirituele grootsheid wordt niet bereikt door een eenmalige keuze om goed te zijn, het vereist eerder een constante bechira van dag tot dag om te doen wat juist is.

Rav Wolbe citeert Rav Dessler’s kuntress ha’bechira (Michtav M’Eliyahu vol. I p. 113) waarin hij verduidelijkt dat hoewel een persoon elke dag ontelbare beslissingen neemt, hij in werkelijkheid zijn bechira slechts voor een paar van die beslissingen uitoefent. Dit komt omdat de meeste beslissingen worden gedicteerd door opvoeding of aard. Voor sommigen is het bijvoorbeeld een tweede natuur om het licht niet aan te doen op Sjabbat en wordt het spreken van lasjon hara niet als een overtreding gezien. Geen van beide komt dus voort uit een bewuste daad van bechira. Een persoon gebruikt zijn keuzevrijheid alleen bij een specifieke nekudas habechira, d.w.z. in een situatie waarin wat hij weet wat juist is, botst met wat hij zich voorstelt en wenst wat juist zou zijn, maar diep van binnen echt weet dat het niet waar is. In een dergelijke situatie krijgt de mens de vrije hand om te beslissen of hij zijn jetzer hatov of zijn jetzer hara zal volgen.

Echter, iemands nekudas habechira staat niet stil. Het concept dat “één mitswa leidt tot een andere mitswa” (Avos 4:2) beschrijft een conditioneringssituatie waardoor een persoon gewend raakt aan de uitvoering van een mitswa. De jetzer hara zal nu stoppen met proberen hem over te halen om die mitswa te negeren, omdat het niet langer een uitdaging voor hem is om de verleiding te overwinnen. De persoon kan nu verder komen op het spirituele slagveld en beginnen met het veroveren van voorheen onbereikbare gebieden naarmate hij vordert in zijn avodas Hashem.

Onze misjna vertelt ons dat hoewel alles voorzien is, elke persoon bechira heeft. De mens is op aarde geplaatst om het goede te kiezen, en daarom is bechira niet alleen zijn grootste verantwoordelijkheid, het is ook zijn grootste kans om eeuwige beloning te ontvangen.

Een praktische suggestie om dit idee uit te voeren: Zoek uw nekudas habechira in één enkel gebied waar u aan wilt werken. Als u het specifieke punt kunt lokaliseren waar u uw bechira daadwerkelijk moet gebruiken, zal dit een stimulans voor u zijn om de volgende keer dat het scenario zich voordoet, de juiste keuze te maken.

Artikel van ‘Baishamussar’, vertaald door Henri Vogel.

Actief luisteren met een Mussar-focus

door Avi Fertig

Het Hebreeuwse woord Shema, “horen”, “luisteren”, weergalmt in onze oren. Het centrale gebed van de joden door de jaren heen is altijd geweest:

Shema Yisrael Ado-nai Elo-heinu Ado-nai Echad

Hoor, o Israël, HaSjem is onze God, HaSjem is één!

Horen is een fysiologische en onvrijwillige handeling; luisteren is iets anders. Luisteren betekent de geest openstellen om in het bewustzijn te registreren wat de geluidsgolven via het oor overbrengen. Het betekent je erin verdiepen om de betekenis van de geluiden uit te pakken. Door de Mussar-focus is actief luisteren meer dan een specifieke midah, maar is het een kwaliteit die door de Mussar-meesters wordt benadrukt als essentieel op alle gebieden van onze spirituele groei.

We beseffen gemakkelijk het belang van deze kwaliteit in onze relatie met anderen. Effectieve communicatie is de basis van interpersoonlijke relaties en vereist een goede luisteraar. Effectieve communicatie vereist het terugkoppelen van uw begrip en gevoelens en controleren of u het goed heeft begrepen. Nederigheid is vereist om vooral te luisteren naar iets dat we niet willen horen. Luisteren hangt af van het geduld opbrengen om elk woord in de volgorde te horen en om snelle oordelen uit te stellen totdat je de ware boodschap kunt beoordelen.

Maar vanuit een Mussar-perspectief is de kwaliteit van actief luisteren een basis voor al het leren en voor alle gebieden van het spirituele leven. De hierna volgende les van Rabbeinoe Yonah somt acht stadia van het leren van Mussar op en zijn allesomvattende boodschap kan worden toegepast op verschillende aspecten van iemands Mussar-beoefening:

Iemand die Mussar hoort, moet (1) zijn ziel wakker maken, (2) de woorden ter harte nemen, (3) er voortdurend over nadenken, (4) er wijsheid aan toevoegen, (5) gedachten uit zijn hart te berde brengen, (6) communiceer [met deze gedachten] in de kamers van iemands geest [chadrei rucho] en (7) geef de boodschap/les door aan de eigen ziel. Men moet (8) zichzelf [met deze Mussar] elke ochtend en elk moment confronteren totdat de ziel het ontvangt en gezuiverd is.*

De spirituele kwaliteit van actief luisteren verschuift de focus van alleen maar horen naar het accepteren van wat er is gehoord tot in de kern van iemands wezen. Inderdaad, Rabbi Yerucham Levovitz legt op deze manier de betekenis van Shema’ uit.

* Sha’arei Teshuva / Poorten van Berouw, Poort 2, Sectie 26. Merk op dat Rabbeinoe Yonah de stadia niet opsomt. Rabbi Dessler citeert deze leer en voegt een nummer toe voor elke fase.

Euro Kallah 2021


(scroll down for an English version)

Op zondag 25 april 2021 organiseren wij in samenwerking met TMI (The Mussar Institute) een Europese Mussar bijeenkomst via ZOOM.

Traditioneel organiseert TMI ( The Mussar Institute) jaarlijks een Mussar Kallah in Amerika. Een Kallah is een soort Joodse conferentie en normaliter vond die begin december plaats. Door de Covid pandemie werd die gehouden via Zoom en Live-streams.

Vanwege de significante tijdsverschillen tussen de Verenigde Staten en Europa, heeft men besloten om een Europese versie te houden, eveneens via Zoom. Dat wil zeggen dat je op zondag 25 april een aantal lezingen en workshops kunt bijwonen.

Elke workshop wordt voorafgegaan door een shiur ( les of lezing) door een Mussar leraar, waarna de deelnemers aan de hand van leer- en doe-materiaal in groepen uiteen gaan om met het aangeboden materiaal aan de slag te gaan.

De workshops worden afgesloten door een va’ad ( plenaire sessie) waar we de vele meningen, indrukken en vragen met elkaar kunnen delen.

Er zal een ochtend en een middag sessie zijn met een ruime pauze tussen beide delen.

Deze Europese Kallah willen we op zondag 25 april houden middels Zoom. De kosten bedragen € 36 per deelnemer. Deze kosten zullen integraal door ons worden afgedragen aan The Mussar Institute in de USA in verband met de kosten die zij moeten maken om een en ander voor ons mogelijk te maken.

Het thema van de Kallah is Sjalom.

Programma:

10.30 (live stream)                      Welkom en opening door Daniël Beaupain, Sandy Greenstein en Henri Vogel

10.45 – 11.00 (live stream)         Shiur door rabbijn Avi Fertig

11.20 – 12.20                                  Workshops in Breakout sessies – 1

12.20 – 12.50                                  Va’ad / Plenaire sessie

12.50 – 13.50                                  Lunch pauze

13.50 – 14.10 (bandopname)      Shiur door rabbijn Amy Eilberg

14.10 – 14.40                                 Workshops in Breakout sessies – 2

14.40 – 15.10                                  Va’ad / Plenaire sessie

15.10 – 15.50                                  Thee & koffie pauze

15.50 – 16.20 (live stream)          Shiur door Alan Morinis vanuit Amerika

16.20 – 16.50                                  Sluiting

16.50 – 17.20                                  Nakletsen

Wij hebben de heer Sandy Greenstein, vice voorzitter van TMI, gevraagd om dagvoorzitter te zijn.


Meld je aan: info@mussar.eu

English version


In close cooperation with TMI (The Mussar Institute) we are organizing a virtual Euro Kallah on the ZOOM video conferencing platform.

Traditionally each year a Mussar Kallah is organized by TMI in America. Because of the Covid pandemic it was held the last time using ZOOM and live streams.

Because of the significant time differences between the States and Europe it was decided to conduct a European version. On Sunday April 25 you can attend several shiurim (lectures) and workshops. 

Each workshop is preceded by a shiur (a presentation or lecture) conducted by a Mussar teacher. Thereafter the participants come together in breakout rooms – inspired by the teachings learned – to work with the follow up material that will be provided.

After the workshops come the va’ads (plenary sessions) where the many thoughts, questions and insights can be shared.

There will be morning and afternoon sessions with an ample amount of time in between for lunch.

We ask you to transfer 36 euro’s to participate. We will hand over the fees to TMI for their costs in making this event possible.

The theme of this year’s Kallah is Shalom.


Program

10.30 (live stream)                      Welcome and opening by Daniel Beaupain, Sandy Greenstein and Henri Vogel

10.45 – 11.00 (live stream)         Shiur by rabbi Avi Fertig

11.20 – 12.20                                  Workshops in Breakout rooms – 1

12.20 – 12.50                                  Va’ad / Plenary session

12.50 – 13.50                                  Lunch break

13.50 – 14.10 (pre recorded)      Shiur by rabbi Amy Eilberg

14.10 – 14.40                                 Workshops in Breakout rooms – 2

14.40 – 15.10                                  Va’ad / Plenary session

15.10 – 15.50                                  Break for tea & coffee

15.50 – 16.20 (live stream)          Shiur by Alan Morinis from America

16.20 – 16.50                                  Closing of the day

16.50 – 17.20                                  Lounge open

We have asked Mr. Sandy Greenstein, co-president of TMI, to act as moderator of the event.


Register now


Keynote speakers

Boekrecensie Van Hoofd tot Hart

Verschenen in: Kerk in Actie nr. 3 • Maart 2021

Een boeiende kennismaking met de Mussar-traditie biedt Alan Morinis met dit spirituele oefenboek. Mussar is een ethische stroming binnen het jodendom die in de negentiende eeuw in Litouwen is opgekomen. Het doel is om hoofd en hart met elkaar in verbinding te brengen. In korte hoofdstukken wordt ingezoomd op achtenveertig teksten, waarbij de brug wordt geslagen naar de praktijk van het dagelijks leven. De teksten zijn afkomstig uit Tora, Talmoed en Pirkee Avot (Spreuken der Vaderen). Door wekelijks één hoofdstuk te bestuderen en met de tekst in gesprek te gaan wordt het innerlijk leven aangesproken en – zo hoopt de auteur – getransformeerd.

In de overvloed aan zelfhulpboeken waarbij zelfverwerkelijking en zelfontplooiing centraal staat, biedt dit boek een verfrissend joods pad van spirituele ontwikkeling aan. Wie het in groeps­verband wil bestuderen kan zich bij een (online) leesgroep aansluiten (mussar.eu).

Tekst: Anne-Marie van Briemen

Titel: Van Hoofd tot Hart. 48 Mussar-lessen om je leven te transformeren. Auteur: Alan Morinis. Vertaling: Henri Jules Vogel. Uitgever: Mastix Press, 2020. Omvang: 265 blz. ISBN 978 94 9211 024 4. Prijs: € 21,95.

MUSSAR AND MENTAL HEALTH op YouTube

MUSSAR AND MENTAL HEALTH: A JEWISH FRAMEWORK FOR INCLUSION.

Als verwacht is het eerste ZOOM-seminar opgenomen. Alan Morinis houdt een korte inleiding over de essentie van Mussar en vertelt waar de verschillende Mussar leraren de nadruk op legden. Verder spreekt hij over het verschil tussen eenzaamheid en alleen zijn. In het tweede seminar op 2 maart gaat het over hoe je kunt transformeren, hoe jij je de midot kunt eigen maken.

Hieronder de opname van het seminar van 16 februari.

Kanttekening:

Je moet wel geduld hebben als je kijkt. Heb je dat niet, spoel dan door naar de 14e minuut, dan begint Alan Morinis. Wat er in de breakout rooms gebeurt is niet opgenomen, spoel dan door naar 1.08 uur voor het vervolg van Alan’s speech.

 

MUSSAR AND MENTAL HEALTH:

MUSSAR AND MENTAL HEALTH: A JEWISH FRAMEWORK FOR INCLUSION.

Zo wordt dit gratis seminar aangekondigd door onze organisatie in Amerika. Je moet op 16 februari wel laat opblijven, want voor ons is het in de nacht. Als je je aanmeldt, zijn ze heel nieuwsgierig hoe je het te weten bent gekomen. Succes met inschrijven en veel plezier!

Aanmelden: https://www.mishkantefila.org/form/mussarinclusion

Aanleren van Torah-eigenschappen

In Messianieuws van 18 december 2020 verscheen een recensie van het boek van Alan Morinis, dat door Henri Vogel vertaald werd als “Van Hoofd tot Hart’. Met als ondertitel: 48 Mussar-lessen om je leven te transformeren.

Link naar de recensie.

Schmuzz’n oktober 2020

Heb jij belangstelling voor Mussar? Wil je er meer van weten?

Zondag 1 november komen (oud-)deelnemers aan de Nederlandse Mussar-groepen in een ZOOM-sessie bij elkaar. Je bent van harte welkom. Meld je aan op info@mussar.nl en je ontvangt de link.

Stop het gebabbel

Lees de boekrecensie in het NIW van 9 oktober 2020.

The Ramchal on ZOOM

Dr  Henry Abramson gave a very interesting presentation of his thoughts on Moshe Chaim Luzzatto on Yom Yerushalayim 5780 via ZOOM videoconferencing. Well worth attending!

Here the link.

Skip the ads and don’t be bothered by the messy introduction. The lecture is great.